Fetal Gelişim
Hamilelik süreci ortala 40 hafta sürer ve bu süreç üç ayrı trimester (dönem) olarak değerlendirilir. Her trimester, bebeğin organ gelişimi ve annenin sağlığı açısından kritik öneme sahiptir. Bu nedenle uygun beslenme, egzersiz ve sağlık kontrolleri ihmal edilmemelidir.
İçindekiler
Hamilelik, üç ana evreden oluşur:
- Birinci Trimester (0-13. hafta) → İlk üç aylık dönem
- İkinci Trimester (14-26. hafta) → Orta üç aylık dönem
- Üçüncü Trimester (27-40. hafta) → Son üç aylık dönem
Birinci Trimester (0-13. Hafta)
Tebrikler, beklenen sonuç, hamilesiniz. Bebeğinizin büyümesi, gelişimi, boyu, kilosu, hareketleri tek odak noktanız olmuştur. Acaba ilk tekme, ilk hareket ne zaman olacaktı?
Sizin bebeğinizde işler nasıl yürüyecek? daha erken yada daha geç olabilir miydi?
Gebelik, eğer birde ilk gebelik ise sorular silsilesi ve siz.. Bilinmesi gereken fetal gelişimin öngörülebilir bir seyri vardır. Bebeğiniz çoğunlukla haftalık etkinlik takvimine uygun olarak gelişimini sürdürür. Sizde basit ama etkili genel kurallara uyarsanız gebeliğiniz sağlıkla geçer.
Bebeğin Gelişim Süreci:
- 1. ve 2. Hafta: Son adetiniz başladıktan ortalama 2 hafta sonra gebelik gerçekleşir. Aslında ilk 2 hafta henüz hamile değilsiniz. Hekiminiz ve ebeniz tahmini doğum tarihini hesaplayabilmek için, son adet tarihinden itibaren 40 hafta ileri sayacaktır. Son adet tarihi sonrasındaki ilk 2 hafta gebe olmasanız dahi, bebeğinize vereceğiniz yumurta gelişmektedir.
- 3. Haftada: Sperm ve yumurta fallop tüplerinizden birinde birleşir ve zigotu oluşturur. Eğer birden fazla yumurtanız büyür ve spermle döllenirse; veya döllenmiş yumurta ikiye bölünürse birden fazla zigotunuz olur. Zigot normalde 46 kromozomlu olup, 23 kromozom anneden , 23 kromozom babadan gelir. Kromozomlar bebeğinizin cinsiyetini ve özelliklerini belirler. Zigot ilk oluştuğunda tek hücreli iken, zaman içinde bölünür. Birinci günün sonunda 2 çekirdekli hücre, 2. Günde 4 hücre ve 3. Günde 8 hücreli yapıya dönüşür.
- 4. Haftada: Hızlı bir şekilde bölünen hücreler blastosist olarak adlandırılır. Blastosistin iç hücreleri embriyoyu , dış hücreleri ise plesantayı oluşturur. Ve bebeğiniz ilk hücreleri ile anne rahmine yerleşmeye başlar. Bu işleme implantasyon yada yerleşme denir.
- 5. Haftada: Hamileliğinizin 5. gebe kaldıktan ise 3 hafta sonra blastosist tarafından üretilen gebelik hormonu hızlıca artar. Bu artış yeni bir yumurta atılımını engeller ve östrojen ve progesteron hormonlarını arttırır. Artan bu hormonlar ile gebeliğin ilk belirtisi olan adet periyodunuzu durdurur. Adet gecikmesi yaşarsınız. Bu hücrelerin her katmanından bebeğinizin farklı bir organı oluşur. Hücreleri 3 ayrı katmana ayırabiliriz.
En Dış Tabaka Hücreleri: Bebeğinizin cildini, gözlerini, iç kulaklarını ve sinir sistemini oluşturur.
Orta Tabaka Hücreleri: Bebeğinizin kalbi, damarları, böbrekleri, üreme sisteminin yaklaşık tamamını oluşturur.
İç Tabaka Hücreleri: Bebeğinizin akciğerleri ve bağırsaklarını oluşturur.
- 6. Haftada: Bebeğinizin kulakları ve gözleri için gerekli yapıları gelişir. Yakın zamanda kollarını oluşturacak tomurcuklar oluşmaya başlar. Bebeğinizin şekli bir C harfine benzemektedir. • 7. Haftada: Bebeğinizin kafası gelişir. Minik yavrunuzun beyni ve yüzü büyüyor. Hatta miniğinizin burun deliklerini oluşturacak çöküntüler görünebilir. 7. Hafta aynı zamanda bebeğinizin bacaklarını oluşturacak tomurcuklar ortaya çıkar. 6. Haftada oluşan kol tomurcukları ise gelişerek kürek şeklini alır. • 8. Haftada: Bebeğinizin bacaklarını oluşturacak tomurcukları gelişerek kürek şeklini alır. Parmaklar yavaş yavaş oluşmaya başlar. Minik kulaklarını oluşturacak küçük şişlikler belirginleşir. Burun ve üst dudak oluşmuştur. Gözler belirginleşmiştir. Bebeğinizin baştan popoyo kadar uzunluğu ise 11-14 mm kadardır.
- 9. Haftada: Bebeğinizin dirsekleri ortaya çıkar, kolları büyür. Göz kapakları ve ayak parmakları görünür. Bebeğinizin baştan popoyo uzunluğu 16-18 mm kadardır.
- 10. Haftada: Bebeğinizin dirsekleri bükülmeye başlar. Parmaklar uzamaya başlar. Dış kulaklar ve göz kapakları gelişmeye devam eder. Göbek kordonu belirgin şekilde görülebilir ve kordon ile ilgili sorunlar bu haftada tespit edilebilir.
- 11. Haftada: Bebeğinizin başı bu haftada da vücudundan büyüktür. Ancak yavrunuzun bedeni yavaş yavaş başına yetişmekte. Bebeğinizin gözleri ayrı, göz kapakları ise artık kaynaşmış, yüzü geniş, kulakları ise düşüktür. Karaciğerinde kan hücreleri oluşmaya başlar. Genital organlarda evrilmeye başlar. Penis veya klitoris belirmeye başlar. Bebeğinizin boyu 50 mm civarında yaklaşık 8 gram ağırlığındadır. Ve artık bebeğiniz bir fetusdür.
- 12. Haftada: Tırnakları filizlenen bebeğinizin yüzü daha da gelişmiştir. Bağırsakları karnın içine girmiştir. Bebeğiniz 61 mm ve 14 gram ağırlığında olabilir.
İkinci Trimester (14-26. Hafta)
Hamileliğin ikinci trimesteri, "balayı dönemi" olarak da adlandırılır. İlk trimesterde yaşanan mide bulantıları ve halsizlik azalmaya başlar, enerji seviyeleri yükselir. Anne adayı, kendini daha rahat hissetmeye başlarken, bebeğiniz bu dönemde büyük bir değişim gösterir.
- 13. Haftada: Bu hafta hamileliğinizin 13. Haftası olmakla beraber, gebe kaldıktan sonra 11 hafta geçmiştir. Artık bebeğiniz idrar yapmaya başlamıştır. Aynı zamanda yutmayı öğrenen bebeğiniz, bu idrarın bir kısmını yutmaya başlar. İskelet sistemi gelişmeye başlar ve kemikler sertleşmeye başlar. Bebeğinizin cildi ise şeffaf ve incedir. Zamanla cildi kalınlaşmaya başlayacaktır.
- 14. Haftada: Bebeğinizin cinsiyetini öğrenebilirsiniz. Bebeğiniz 87 mm ve 45 grama ulaşmıştır. Ve dalak göreve başlamış, kırmızı kan hücrelerini oluşturmaya başlamıştır.
- 15. Haftada: Bebeğiniz hızlı bir şekilde büyümekte, kemikleri gelişmektedir.
- 16. Haftada: Bebeğinizin gözleri hareket etmeye başlar. Kulaklar gelişimini tamamlamaya yakındır. Cildi kalınlaşmaya başlamıştır. Ultrasonogafi sırasında da izlenebilen bebek hareketlerini henüz hissetmemeniz normal. Bebeğinizin baş popo mesafesi 120 mm iken 120 grama ulaşmıştır.
- Cinsiyetide bu haftada öğrenme ihtimaliniz yüksektir. Unutmayın haftanız 16 olsada gebe kaldıktan sonra geçen zaman 14 haftadır.
- 17. Haftada: Bebeğinizin ayak tırnakları gelişmeye başlamıştır. Bebeğiniz daha aktif hareket ediyor, dönüyor ve yuvarlanıyordur. Dolaşım sistemi oldukça güçlü çalışmaktadır.
- 18. Haftada: Bebeğinizin kulaklarının ultrason ile görebilirsiniz, gözleri bakmaya başlamış, sindirim sistemi çalışmaya başladı. Bebeğinizin baş popo mesafesi 140 mm ve 200 gram ağırlındadır.
- 19. Haftada: Bebeğinizin cildi ‘verniks caseosa’denilen yağlı ve bol proteinli bir sıvı ile kaplamaya başlanır. Bebeğinizin cildini bir bariyer gibi koruyan vernixi doğumda da görebilirisniz. Kremsi, mumsu bir katman gibidir. Bu sayede bebeğinizin cildi çatlamadan, sertleşmeden, aşınmadan ipeksi bir cilt ile doğumu sağlanmış olur. Kız bebeklerin rahim ve vajinal kanalı oluşmaktadır.
- 20. Haftada: Hamileliğinizin yarı dönemini tamamladınız, gebe kaldıktan sonra geçen süre ise 18 hafta. Bebeğiniz uyuyor, uyanıyor, hareket ediyor. Sizin hareketleriniz ve yüksek amplitüdlü seslerle uyanabiliyor. Bebeğinizin baş popo mesafesi 160 mm ve ortalama 320 grama ulaşmıştır.
- 21. Haftada: Bebeğinizin cildi, lanugo adı verilen ince tüyler ile kaplıdır. Lanugo bebeğinizin cildini korur ve verniks kazeozanın ciltte tutunmasına yardımcı olur.
- 22. Haftada: Bebeğinizin saçları ve kaşları görülebilir. Kahverengi yağ dokusu oluşmaya başlar ki, kahverengi yağlar ısı kaybını önler.
- Bebeğinizin baş popo mesafesi 190 mm olup, 460 gram ağırlığındadır.
- 23. Haftada: Bebeğinizin göz hareketleri oldukça hızlıdır. Avuç içi ve ayak tabanında; el ve ayak izi için gerekli olan çıkıntılar oluşmaya başlar. Bebeğiniz varlığını hissettirecek hareketler yapar. Hıçkırmayada başlar ve bunları hissedebilirsiniz.
Bebeğinizin Hıçkırma Nedeni: Bebeğinizin hıçkırması normal ve doğal bir durumdur. Bebekler anne karnında su içinde yaşar ve bu suyu yutarlar. Anne karnında bebeğin diafram kasının istemsiz kasılmasına bağlı hıçkırık olabilir. Endişe edilmemelidir. Bebeğinizin solunum kaslarını geliştirir ve ilk nefese hazırlar.
- 24. Haftada: Bebeğinizin cildi pembeden kırmızıya döner, yarı saydam bir cilt yapısı hakimdir. Boy 210 mm iken , 630 gram ağılığındadır.
- 25. Haftada: Bebeğiniz seslere yanıt verebilir. Bu haftada mutlaka bir sinema veya konser deneyimi yaşayın. Bebeğinizin hareketlerindeki hızı hissedeceksiniz. Bebeğiniz uykuda dahi olsa, hızlı göz hareketlerine sahiptir. Bu göz harekeleri bebeğinizin uyku sırasında hızlı göz hareketlerinin olduğu REM dönemini gösterir.
- 26. Haftada: Bebeğiniz giderek büyüyor. Akciğerleri ve akciğerlerindeki hava keselerinin sönmesini engelleyen yüzey aktif bir madde olan surfaktan üretmeye başlar. Surfaktan hava keseciklerinin birbirine yapışmesını engeller. Bebeğiniz 23 cm ve 820 gram ağırlığındadır.
Üçüncü Trimester (27-40. Hafta)
- 27. Haftada: Bu hafta ile gebe kaldıktan sonra 25 hafta geçirmiş oldunuz. Bebeğinizin bedeninde yağ oranı artmış ve artık cildi daha pürüzsüz bir hale gelmiştir. İlk 2 trimester bitmiş ve 3. trimestere girilecektir.
- 28. haftada: Bebeğiniz göz kapaklarını haraket ettirebilir. Göz kapaklarını açabilir. Artık bebeğinizin kirpikleri oluşmuştur. Bebeğinizin solunum hareketlerini kontrol ettiği merkezi sinir sistemi oldukça gelişmiştir. Bebeğiniz vücut sıcaklığını kontrol edebilir. Bebeğiniz 1000 gram ağırlığında ve 25 cm uzunluğundadır.
- 29. Haftada: Bebeğiniz tekmeyelebilir, kavrama hareketlerini yapabilir, aynı zamanda esneyebilir.
- 30. Haftada: Ultrason kontrolünde bebeğinizin gözlerinin hareketlerini görebilirsiniz. Bebeğinizin güzel saçları olabilir. Bebeğinizin kırmızı kan hücreleri oluşuyor ve doğuma bedenini hazırlıyordur. Ortalama1300 gram ağırlığında ve 27 cm uzunluğundadır.
- 31. Haftada: Bebeğiniz hızla kilo alıyordur Bebeğiniz gelişiminin büyük kısmını tamamlamıştır. Ve artık kilo alma zamanıdır.
- 32. Haftada: Bebeğinizin ayak tırnakları belirginleşmeye başlamıştır. Bebeğinizin cildinde mevcut olan yumuşak tüyler dökülmeye başlar. Bebeğiniz yaklaşık 28 cm uzunluğunda ve 1700 gram ağırlığındadır.
- 33. Haftada: Bebeğinizin gözleri ışığı algılar. Kemikleri sertleşir. Ancak uzun kemikleri sertleşsede, kafa kemikleri yumuşak ve esnektir. Bu nedenle ultrason ile bebeğinizin kafa içi yapıları, beyin dokusu rahatlıkla izlenir.
- 34. Haftada: Bebeğiniz dış dünyaya hazırlık aşamalarının çoğunu tamamlamıştır. Tırnakları uzamıştır. Ortalama 2100 gram ağırlığındadır.
- 35. Haftada: Bebeğinizin yağ dokusu giderek artmış, biraz tombik bir görünüme ulaşmıştır. Cildi pürüzsüzdür.
- 36. Haftada: Bebeğinizin anne karnında oldukça geniş bir hacmi kaplamıştır. Bu durum bebeğinizin ani hareketlerini hissetmenizi engelleyebilir. Ancak kıpırdanma, esneme, yuvarlanma gibi hareketleri hissetmeye devam edersiniz.
- 37. Haftada: Bebeğinizin başı doğuma hazırlık aşamasına başlamıştır. Pelvise doğru inişe başlar. Eğer bebeğinizin doğum kanalına başı ile girmediyse hekiminiz bu konu hakkında sizi ayrıntılı bilgilendirecektir.
- 38. Haftada: Bebeğinizin karın çevresi ve baş çevresi yaklaşık yakın büyüklüktedir. Bebeğiniz cildinde yer alan tüyleri tamamen dökmüştür. Ayak tırnakları uzamış, hatta parmak ucuna yaklaşmıştır. Ortalama 2900 gram ağırlığındadır.
- 39. Haftada: Bebeğinizin bedenine , doğumdan sonra ısı kaybını engelleyecek yağ dokusu eklenir. Erkek çocuklarda bu haftada testisler skrotuma doğru iner.
- 40. Haftada: Her bebek farklı bir kiloda ve boy uzunluğunda doğabilir. Her bebeğin yaşadığı ortam aynı olmadığı gibi, genetik yapıları da farklıdır. Doğumunuz 40. Haftada olabildiği gibi, bu haftadan önce veya 40 haftayı geçecek de olabilir.
3. trimester dönemi 27. hafta ila doğum arasındaki dönemi kapsar. İkinci üç aylık dönem olarak bilinen bu dönem gebeliğin 13. haftası ile 27.haftası arasındaki süreçtir. İlk trimester hamileliğin 1. haftasından 12. haftasına dek süren süreçtir. Bu dönem ilk trimester olarak da bilinir ve gebeliğin ilk üç aylık dönemini kapsar. İkinci üç aylık dönem hamilelik 13. haftasından itibaren başlar.3 Trimester Kaç Haftalık?
2 Trimester Kaç Aylık?
Gebelikte İlk Trimester Ne Demek?
1 Trimester Kaç Aylık?
2 Trimester Kaçıncı Haftada Başlar?