Kadında en sık görülen ve sağ kalım oranı yüksek olan kanser türüdür. Kadının anneliğinin simgesinde, fiziksel çekiciliğinde ve dolayısıyla cinselliğinde meme önemli bir organdır. Kadın doğası gereği memeye yönelik her operasyonu, ve radyoterapi ışınını bedenine tehdit olarak algılar.
Doğadaki tüm canlılar fiziksel bütünlüğün değişmesinden ve deformiteteyi kabul etmede zorlanır. Kadının bedenindeki değişiklik alıştığı, benimsediği görünümü kaybetmesi benlik algısını tehdit edebilir.
İçindekiler
Cinsellik tanımına ve bir bireyin hayatındaki yerini incelemek konuyu anlamak için gereklidir. Dünya Sağlık Örgütüne göre cinsellik duygusal, fiziksel, sosyal ve entellektüel yönlerin iletişimi, kişiliği ve aşkı güçlendirici etkilerinin biraraya gelmesinden oluşur. Cinsellik kavramı doğumla başlar ve bireyin yaşadığı topluma, inanışlara, değer yargılarına, davranışlarına, fiziksel görünümüne, genetik kodlarına göre insan hayatı boyunca bir şekil alarak devam eder. Cinsellik aynı zamanda tarihi, hukuki, dini, ekonomik, ruhsal ve biyolojik faktörler arasındaki etkileşimle değişim gösterebilir.
Cinsel sağlık; bireyin cinselliği yaşamasında hem ruhsal hem de fiziksel olarak keyif ve güven içinde olması ve cinselliği isteyerek yaşamasıdır. Ancak yaşamın devamı için cinsellik şart olmamakla beraber türün devamı için cinsellik gereklidir. Elbetteki ilerleyen bilim ve yardımcı üreme yöntemleri ile cinsel birleşme olmadan gebelik oluşabilmektedir.
Kadında cinsellik arzu ve hazzın dışında çocuk doğurma yetisi ve sağlıklı, çekici beden imajını simgelemektedir. Cinselliği direk veye dolaylı olarak etkileyen fiziksel ve ruhsal sorunlar cinsel sağlığı bozabilir. Bir bireyin cinselliği isteyerek, arzulayarak sağlıkla yaşaması için ruhsal ve fiziksel sağlık vazgeçilmez unsurlardır. Ancak insan hayatı uzadıkça kronik hastalıklar artmaktadır.Ayrıca kanserlerde erken tanı ve tedavi olanaklarının da artması ile bu hastalıklarla yaşama öğrenilmelidir.
Meme kanseri bir kanserin getirdiği sorunların yanında, kadının memesinde tedaviye bağlı oluşan değişikliklerden dolayı cinsel fonksiyonlarda değişiklik oluşturmaktadır. Tedavi amaçlı kullanılan radyoterapi, hormonal tedavi, kemoterapi ve cerrahi yöntemlerin oluşturduğu etkiler kadının cinsel hayatını olumsuz etkiler. Ve cinsel işlev bozukluğu kadının yaşam kalitesini bozabilir.
Ancak yapılan bilimsel araştırmaların sonuçlarına göre, meme kanseri tanısı konulan kadının cinselliği arzulaması ve yaşaması diğer kadınlardan farklı değildir. Tedavi alan kadınlarda, toplumun diğer bireyleri gibi dokunma, güven, sıcaklık, bağlanma, şefkat ve yakınlık gereksinimi fazlasıyla vardır. Ve bu hisler tüm kadınlarda evrenseldir.
Özellikle meme operasyonu geçiren kadın, hekimine cinsellikle ilgili soru sormaya çekinir. Kadının rahat hissetmesi sağlanmalı, korkuları ortadan kaldırmak, doğruları öğretmek hem onkoloğun hem de jinekoloğun görevidir.
Kadının meme operasyonu öncesi cinselliği nasıl yaşadığı ve tedavi süresince hissettikleri ayrıntılığı değerlendirilmelidir. Aynı zamanda tedavi tamamlanıp, bedenen ve ruhen cinselliğe hazır olduğunu hissettiğinde partneri ile beraberliğe teşvik edilmelidir.
Meme Kanseri Tedavi Süreci
- Meme kanseri olan kadında cerrahi tedavi dönemi: Özellikle mastektomi operasyonu sonrası kadının bedeninde olan değişiklik ve ameliyat izi,
- Kemoterapi ve hormon tedavisine bağlı erken menapoz ve menapozun getirdiği vajinal kuruluk, sıcak basması, ağrılı cinsel ilişki, duygu durum değişikliği,
- Radyoterapiye bağlı memede ağrı, ödem, hassasiyet,
Aynı zamanda tedavi süresince hem hastalığın hem de kullanılan tedavi yöntemlerinin etkisi ile bulantı, kusma, yorgunluk, efor kapasitesinin azalması gibi faktörler kadını cinsellikten uzaklaştırır.
İşte bu dönemde kadının hem hekimi hem de sevdikleri tarafından desteklenmesi ve bilimsel dayanağı olan önerilerle tedavi sürecini atlatması oldukça önemlidir.
Kadın, Sevdikleri ve Hastalık Arasındaki Bağ
1981 yılında Wellisch tarafından yapılan bir çalışmada; evlilik ilişkileri ve duygusal bağları güçlü olan çiftlerin seksüel aktiviteye daha çabuk başladığı izlenmiştir. Ve yaşamın her alanında eşinin yanında olan, birbirlerine bağlı çiftlerde hastalık süreci kadını partnerinden uzaklaştırmamış, öz bakımı için dahi yardım istemekten çekinmemiştir.
Meme Kanseri ve Cinsel İlişki
- Sıcak basması tedavide kullanılan ilaçlara bağlı oluşan erken menapozun bir sonucudur. Ilık duş, gevşeme egzersizleri, yoga bu hissi azaltır. Ayrıca ince ve pamuklu kıyafetler önerilmeli, çay ve kahve tüketimi azaltılmalıdır.
- Yorgunluk hissi tedavinin ardından yaşanılan bir durum olup, yakınlarının desteği oldukça önemlidir. Bireyde tedavi sonrası yorgunluk hissi belirgin olup zaman ile azalır.
- En büyük şikayet vajinal kuruluk ve bu duruma bağlı ağrılı cinsel ilişkidir. Vajina kuruluğa bağlı ağrılı cinsel ilişkide şikayetlere göre çeşitli tedavi modaliteleri mevcuttur . Ancak tedavide hormon içerikli herhangi bir ilaç, vajinal fitil ve krem kullanılamaz.
Vajınal Kuruluk ve Beraberinde Yaşanılan Ağrılı Cinsel İlişkide Tedavi Şekilleri
- Bir grup hastada basit kayganlaştırıcılar ile çözüm sağlanabilmekte
- Bir grup hastada vajinayı nemlendiren dolgular
- Bir grup hastada vajinayı yenileyerek nemlendiren lazer uygulanabilmektedir.
Tedavi her kadında farklıdır. Çözüm ise mevcuttur.
